Czym jest aquaplaning?
Najprościej mówiąc, jest to zjawisko polegające na utracie przyczepności przez samochód pod wpływem wody, która gromadzi się pod kołami. W momencie, gdy bieżnik opony nie radzi sobie z odprowadzaniem nadmiarowej ilości płynów, przed czołem tworzy się tzw. “klin wodny” powodujący zjawisko “pływania” samochodu. Co właściwie jest powodem jego występowania? W tym momencie w głowie pojawia się nasza pani od fizyki ze szkoły średniej i objaśnia: „nacisk opony napiera na gromadzącą się przed czołem bieżnika wodę, powodując wzrost jej ciśnienia. Gdy jego wartość przewyższa siłę nacisku samego koła na podłoże, nie nadąża ono ze skutecznym odprowadzaniem nadmiaru wody. Skutkiem takiej sytuacji jest utrata kontaktu z podłożem i niekontrolowany poślizg samochodu. Powoduje to zazwyczaj brak możliwości wykonywania jakichkolwiek manewrów, co w konsekwencji może prowadzić do groźnych wypadków.
Co w głównej mierze przyczynia się do występowania zjawiska aquaplaningu?
Choć właściwie zjawisko to może przytrafić się każdemu z uczestników ruchu drogowego, to pewnymi działaniami możemy je ograniczyć, dbając odpowiednio o opony oraz poruszając się z odpowiednią prędkością. Ryzyko wystąpienia takiego niekontrolowanego poślizgu znacznie rośnie, gdy poruszamy się w starych kołach ze zbyt płytkim bieżnikiem. Drugim czynnikiem, który może podnieść nasze szanse na uniknięcie zjawiska aquaplaningu jest pilnowanie odpowiedniego ciśnienia w oponach. Tu znów odzywa się pani od fizyki, przypominając, że do ślizgu dochodzi w przypadku wyższego ciśnienia wody aniżeli powietrza w kole. Również wysoka prędkość często bywa przyczyną występowania tego zjawiska.
Jak zatem zminimalizować ryzyko wystąpienia aquaplaningu?
Istotną rzeczą jest dbanie o odpowiedni stan opon, oraz zakup takich, które mają odpowiednią głębokość bieżnika. Szczególnie jest to istotne, gdy zdarza nam się kupować opony używane. Również prędkość z którą się poruszamy, może być bardzo istotnym punktem determinującym nasze bezpieczeństwo. Nie sposób jednak jednoznacznie określić jej wartości, powyżej której jazda przestaje być bezpieczna i gwałtownie wzrasta ryzyko wystąpienia aquaplaningu, gdyż nie jest ona jedynym czynnikiem wpływającym na to zjawisko. Również wspomniane wcześniej ciśnienie opon może mieć znaczenie, dlatego warto je regularnie kontrolować. Nie zapominajmy również o drodze, po której się poruszamy. Zarówno zakręty, jak i koleiny czy inne występujące na drodze nierówności mogą zwiększać ryzyko wystąpienia niekontrolowanego poślizgu.
Jak należy się zachować w przypadku aquaplaningu?
Przede wszystkim, należy zachować spokój. Nie każdy kierowca ma na tyle wiedzy i doświadczenia, by nie popełnić błędów, choć te mogą zdarzyć się każdemu. Należy unikać wszelkich gwałtownych ruchów i ostrego hamowania. Kluczowe jest zdjęcie nogi z hamulca i powolne wyhamowywanie prędkości z celu obniżenia ciśnienia pod oponą, i odzyskiwanie przyczepności. Gdy jednak zbliżamy się do przeszkody bądź grozi nam inne niebezpieczeństwo, hamowanie wydaje się być koniecznością. Wtedy należy robić to pulsacyjnie, unikając nagłego wciskania pedału hamulca.
Szkoda tylko, że podczas kursu na prawo jazdy nie mamy możliwości odbycia kilku lekcji, podczas których moglibyśmy nauczyć się reagować m.in. w takich sytuacjach. Tu zawsze praktyka ma większe znaczenie niż teoria.